Η κριτική που ασκείται εδώ και χρόνια συνολικά για το μοντέλο «all-inclusive» είναι έντονη και ως ένα βαθμό δίκαιη και σωστή. Ξενοδοχεία σε συμφωνία με μεγάλους ταξιδιωτικούς πράκτορες προσφέρουν ένα οικονομικά προσιτό πακέτο το οποίο περιλαμβάνει σχεδόν τα πάντα (διαμονή, φαγητό, ποτό, animation). Πολύ λόγος έχει γίνει, ακόμη και από τον νυν πρωθυπουργό ,προεκλογικά, για την κατάργηση του all inclusive που θα λειτουργούσε ως εφαλτήριο για μια δίκαιη τουριστική ανάπτυξη.
Ένα είναι το σίγουρο. Όσοι μιλάνε για κατάργηση του all-inclusive είτε είναι σε βαθειά ύπνωση, είτε συνειδητά λαϊκίζουν προσπαθώντας να χαϊδέψουν τα αυτιά των τοπικών μικρών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε τουριστικές περιοχές με έντονο το μοντέλο του all inclusive. Η αλήθεια είναι ότι η έξοδος απo το μοντέλο all-inclusive σημαίνει αυτομάτως ότι εξαιρούμε τους εαυτούς μας από μια αγορά που αναπτύσσεται συνεχώς και ραγδαίως , καθώς πλέον ακόμη και πολυτελής διεθνής αλυσίδες, όπως η HYATT, υιοθετούν την all inclusive πρακτική. Στην Ελλάδα ο τζίρος από τα all inclusive πακέτα, σύμφωνα με έρευνα του ΣΕΤΕ intelligence (2014,) ξεπερνάει τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Γίνεται, λοιπόν, εύκολα αντιληπτό ότι δεν είναι ούτε ρεαλιστική, ούτε σοβαρή μια αυθαίρετη επιχειρηματολογία περί κατάργησης του all inclusive μοντέλου.
Αντιθέτως, θα ήταν αρκετά ρεαλιστικός και υλοποιήσιμος ένας προοδευτικός και βιώσιμος μετασχηματισμός του μοντέλου all inclusive, ώστε να πολλαπλασιαστούν τα οφέλη που μπορούν να έχουν οι τοπικές κοινωνίες από το εν λόγω τουριστικό μοντέλο. Η σύνδεση του all inclusive με τις τοπικές κοινωνίες, με την τοπική αγορά εργασίας, με την τουριστική εκπαίδευση, με τον πρωτογενή τομέα, με τη προστασία του περιβάλλοντος και με τη πολιτιστική μας κληρονομιά είναι το κρίσιμο στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε. Το «all inclusive» να γίνει «all local». Ένα μοντέλο ,δηλαδή, αναβαθμισμένο ποιοτικά που αφενός θα βελτιώνει την εμπειρία του επισκέπτη, προσφέροντας του ποιοτικότερες και πιο αυθεντικές υπηρεσίες και προϊόντα, και αφετέρου θα δίνει τη δυνατότητα στις τοπικές κοινωνίες να συνδεθούν με βιώσιμο τρόπο με τα ξενοδοχεία, τα οποία μέσα από όλη αυτή τη νέα διαδικασία ισχυροποιούνται και διαφοροποιούνται ακόμη περισσότερο σε σχέση με τον διεθνή ανταγωνισμό.
Πως θα πετύχουμε όμως αυτό τον μετασχηματισμό; Πως θα περάσουμε απο το «all inclusive» στο «all local»; Κατά την άποψη μου, η τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή τη προσπάθεια καθώς μπορεί να συντονίσει, να οργανώσει, να πιστοποιήσει και μέσω ολοκληρωμένων προγραμμάτων να συνδέσει τον πρωτογενή τομέα και το πολιτισμό με τα ξενοδοχεία της εκάστοτε περιοχής. Δεν είναι μόνο υπόθεση όμως της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εδώ χρειάζονται συνέργειες και συντονισμός μεταξύ των ξενοδοχείων, των επαγγελματικών φορέων (πχ. ΣΕΤΕ), των ομάδων-πιστοποιημένων(!) -παραγωγών, των τοπικών-πιστοποιημένων(!)- επιχειρήσεων, πολιτισμικών φορέων και σίγουρα ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα ΕΣΠΑ που θα στηρίξουν αυτές τις συνέργειες και θα δώσουν κίνητρα σε ξενοδοχεία, παραγωγούς και επιχειρήσεις για την μετάβαση σε ένα βιώσιμο και αειφόρο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης.
Ο μετασχηματισμός του all inclusive σε ένα μοντέλο που θα βάζει στο επίκεντρο τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των επιμέρους περιοχών, μπορεί πέρα από τα εμφανή και αυτονόητα οφέλη να στηρίξει και ακόμη ένα μεγάλο στόχο. Αυτόν της επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου. Στο επίκεντρο μπαίνει πλέον, εκτός του ήλιου και της θάλασσας, και κάτι ακόμη. Το τοπικά-πολύ ποιοτικό-παραγώμενο προϊόν αλλά και η διαδικασία παραγωγής του (πάτημα σταφυλιών, παραγωγή τυριού, παραγωγή τσίπουρου και ρακής, μελισσοκομία). Περνάμε στη φάση του τουρισμού εμπειρίας, του βιωματικού τουρισμού που μπορεί να στηριχθεί και πέρα από τους έξι μήνες της παραδοσιακής τουριστικής περιόδου. Αυτό είναι το μέλλον στο τουρισμό και εμείς ζούμε σε μια περιοχή του κόσμου που όλες τις εποχές του χρόνου πάντα κάτι υπάρχει για να μας συναρπάσει.
Μενέλαος Μποκέας
Γραμματέας Τομέα Τουρισμού ΠΑ.ΣΟ.Κ
Εφημερίδα “Πατρίς”, 22/07/17
