“Να είσαι ευτυχισμένος με αυτά που έχεις” λέει η επιγραφή πάνω στο αρχαίο σκεύος που βρίσκεται στο Ναυτικό Μουσείο, αλλά αυτό είναι εύκολο όταν βρίσκεσαι στο Γαλαξείδι, το μέρος στο οποίο κάποιος αισθάνεται ευτυχισμένος απλά υπάρχοντας.
Το μέρος στο οποίο μπορείς να ξανασυναντήσεις τον εαυτό σου.
“Το Γαλαξείδι δεν είναι για μας τους νέους” μας πετάει το παιδί που δουλεύει στο παραλιακό κατάστημα και σκέφτομαι ότι είναι ακριβώς για τους νέους: μέσα στις σιωπές του κρύβεται η ζωή, ο θάνατος και όλα τα νέα ξεκινήματα που εμπνέει ο έρωτας.
Εδώ, μου αρέσει που τα εγγόνια συνυπάρχουν όχι με τους γονείς, αλλά με τους παππούδες, από το σημείο δηλαδή που ξεκίνησε η ιστορία.
Μου αρέσει που η θάλασσα είναι γεμάτη μικρά ψαθάκια από τους ηλικιωμένους που βουτάνε νωρίς το πρωί.
Μου αρέσουν τα ψηλοτάβανα αρχοντόσπιτα και το γεγονός ότι τα δημόσια μέρη που ανοίγουν για το κοινό (μουσεία, δημοτική βιβλιοθήκη) υπάρχουν επειδή επιμένει η ιδιωτική πρωτοβουλία. Πρέπει να αγαπήσεις κάτι πολύ κόντρα στον ισοπεδωτισμο της εποχής μας για να το καταστήσεις εφικτό. Για να το αφιερώσεις απλόχερα στους ισοπεδωτιστες.
“Αν βαρεθείτε στο Γαλαξείδι….” μας λένε με άγχος οι ντόπιοι.
Σοβαρά τώρα; Είχα καιρό να νιώσω τόσο ζωντανή, να μπορώ να ακούω τις σκέψεις μου. Νομίζω ότι ο περισσότερος κόσμος κάνει τα πάντα προκειμένου να ξεφύγει από τον εαυτό του.
Πάντως μου κάνει εντύπωση ότι – παρόλα τα κλισέ μας (“ο τουρισμός είναι η βαριά μας βιομηχανία” και άλλες τέτοιες κοινοτοπίες που δεν έχουν καμία σχέση με τη σοβαρότητα που αντιμετωπίζουμε το θέμα) – υπάρχει τεράστια έλλειψη σε πληροφορία που να αφορά και να ενδιαφέρει τις πιο προσωποποιημένες εμπειρίες και τους ταξιδιώτες που δεν αγαπούν τη μαζικότητα, την προκατ ψυχαγωγία και τον συνωστισμό.
Ακόμα και τα πιο ακριβοπληρωμένα sites, τα καινούριας κοπής ταξιδιωτικά περιοδικά ή τα blog δεν χαρίζουν μία γραμμή στη διαφορετικότητα στα ταξίδια. Κάθε χρόνο ψάχνω ενδελεχώς τις περιοχές τις οποίες επισκέπτομαι, διαβάζω τις αναφορές σε αυτές, τα σχόλια, τα αφιερώματα. Και κάθε χρόνο καταλήγω ότι η πληροφορία είναι για τα σκουπίδια.
Καμιά φορά σκέπτομαι ότι θα τα παρατήσω όλα και θα φτιάξω έναν ιστότοπο για μισάνθρωπους ταξιδιώτες, για μέρη που δεν τα αγγίζει η ελληνική νοοτροπία, για μέρη να ηρεμήσεις και να διαβάσεις βιβλία, να βολτάρεις, να φας καλά χωρίς να γράφει το κούτελο του εστιάτορα “θασαςταρπαξω” και να κοιμηθείς καλά. Για τις πιο σκιερές αμμουδιές με αρμυρίκια και για τις top 10 μη οργανωμένες παραλίες “. Υπάρχει τεράστιο έλλειμμα.
Για το Trip Advisor δεν το συζητώ όπου η κάθε μουρλοκακομοίρα βρίσκει βήμα.
Το νησί είναι καταφύγιο. Και με τη λέξη “νησί” εννοώ το Γαλαξείδι, το οποίο εκτός από το γεγονός ότι στα μάτια μου φαντάζει σαν το όλον και με κάνει να αισθάνομαι αυτάρκης σε μικρό κομμάτι γης και πολιτισμού, υπήρξε πράγματι νησί μέσα στη στεριά, αφού μέχρι το 1963 συνδεόταν με την υπόλοιπη Ελλάδα δια θαλάσσης.
Είναι επίσης και νησι-δα σωτηρίας από την ασχήμια της κανονικής ζωής όλο τον υπόλοιπο χρόνο.
Είμαι ευγνώμων για τους ανθρώπους που γνώρισα εδώ και τις ιστορίες που άκουσα. Για τον κ. Γιώργο Κουρεντή, άνθρωπο με βαθειά αγάπη για τον τόπο του, ο οποίος μας ξενάγησε ακούραστα στο Ναυτικό Μουσείο για πάνω από δυο ώρες. Για τον κ. Ηρακλή που άφησε τις δουλειές του για να μας ανοίξει το Λαογραφικό Μουσείο, αφού δεν υπάρχει μόνιμο προσωπικό και η ύπαρξη των μουσείων στηρίζεται αποκλειστικά σε ανθρώπους που αγαπούν.
Είναι να απορεί κανείς πώς ένας πολυδιαφημισμένος τουριστικά τόπος κατά τους χειμερινούς μήνες (αλευρομουτζουρώματα, 25η Μαρτίου) με εκατοντάδες τότε επισκέπτες, δεν έχει να “χαραμίσει” μια δεκάρα για την διάσωση της πολιτιστικής του κληρονομιάς. Oh well, στην Ελλάδα ζούμε, στη χώρα που ο πολιτισμός θεωρείται πάρεργο.
Από την άλλη, συχνά μου στέλνουν μηνύματα φίλοι μου για να μου πουν ότι όλα είναι μάταια και τι ψάχνω και δεν υπάρχει σωτηρία και τέτοια. Λάθος. Δεν υπάρχει σωτηρία από το επίσημο σύστημα. Υπάρχει από τις μονάδες, τους ανθρώπους που συνεχίζουν να ονειρεύονται και να προσπαθούν. Το Γαλαξείδι είναι μια απόδειξη ότι οι μεγάλες ιδέες μπορούν να έχουν πρακτική εφαρμογή. Η ιστορία θα είχε χαθεί αν δεν πάλευαν γι’αυτη μια χούφτα άνθρωποι.
Την τελευταία μέρα φεύγω με την ελπίδα να “ξαναταξιδέψει” η ιστορία μας. Να πάρει σάρκα και οστά το όνειρο μερικών Γαλαξειδιωτών να μην αφήσουν τη μνήμη να γίνει λήθη.
*Δέσποινα Λιμνιωτάκη, Ψυχολόγος MSc