Σε σχετικό ενημερωτικό σημείωμα που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο ΟΗΕ προειδοποιεί ότι πάνω από 100 εκατομμύρια άμεσα τουριστικές θέσεις εργασίας βρίσκονται σήμερα σε κίνδυνο λόγω πανδημίας, ενώ το παγκόσμιο ΑΕΠ απειλείται με συρρίκνωση έως και 2,8% λόγω της δραματικής πτώσης των εσόδων από τον τουρισμό.
Ο τουρισμός, υπογραμμίζει ο Οργανισμός, αποτελεί έναν από από τους σημαντικότερους οικονομικούς τομείς στον κόσμο. Είναι η τρίτη μεγαλύτερη κατηγορία εξαγωγών (μετά τα ορυκτά καύσιμα και τα χημικά προϊόντα) και το 2019 αντιπροσώπευε το 7% του παγκόσμιου εμπορίου. Σε ορισμένες χώρες αντιστοιχεί σε πάνω από το 20% του ΑΕΠ τους, ενώ συνολικά αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο εξαγωγικό τομέα της παγκόσμιας οικονομίας.
Ομως η πανδημία της νόσου Covid-19 χτύπησε άγρια τη δραστηριότητα σε αυτόν, επηρεάζοντας οικονομίες, πόρους επιβίωσης, δημόσιες υπηρεσίες και ευκαιρίες σε όλες τις ηπείρους. Στους πρώτους 5 μήνες οι απώλειες εσόδων άγγιξαν παγκοσμίως τα 320 δισ. δολάρια ενώ για το σύνολο του 2020 η χασούρα ενδέχεται να φτάσει από 910 δισ. δολάρια έως 1,2 τρισ. δολάρια.
Επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία
Οι απώλειες αυτές θα έχουν ευρύτερες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία και μπορεί να οδηγήσουν σε συρρίκνωση του παγκόσμιου ΑΕΠ φέτος κατά 1,5%-2,8%. Τα πλέον ευάλωτα από αυτήν την εξέλιξη είναι τα μικρά νησιωτικά κράτη του αναπτυσσόμενου κόσμου που βασίζουν έως και το 80% των εξαγωγών τους στον τουρισμό. Οι απώλειες των εσόδων του τουρισμού μπορεί να αποδειχτούν καταστροφή για οικονομίες και εργαζόμενους εκεί. Παγκοσμίως πάνω από 100 εκατομμύρια άμεσα τουριστικές θέσεις εργασίας βρίσκονται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ, σε κίνδυνο.
Αριθμός που ενδεχομένως είναι ακόμα μεγαλύτερος αν συνυπολογιστούν και οι θέσεις εργασίας τομέων οι οποίοι συνδέονται με τον τουρισμό όπως η εστίαση. Οι μικρές επιχειρήσεις (που αποτελούν το 80% του παγκόσμιου τουρισμού) είναι ιδιαίτερα ευάλωτες, ενώ μεταξύ των εργαζόμενων οι πλέον τρωτές είναι οι γυναίκες, οι οποίες αποτελούν το 54% του τουριστικού εργατικού δυναμικού, οι νέοι και οι εργαζόμενοι στην άτυπη οικονομία.
Βιοποικιλότητα
Η ξαφνική πτώση του τουρισμού επηρεάζει όμως και το περιβάλλον και τις προσπάθειες για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στον πλανήτη. Περίπου το 7% του παγκόσμιου τουρισμού σχετίζεται σήμερα με την άγρια ζωή. Η μειωμένη παρουσία τουριστών σε έναν τομέα που αναπτυσσόταν με ετήσιο ρυθμό 3% τα τελευταία χρόνια θέτει θέσεις εργασίας σε κίνδυνο και έχει ήδη οδηγήσει σε αύξηση της λαθροθηρίας, της λεηλασίας και της κατανάλωσης άγριων ζώων.
Ο αντίκτυπος στη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα είναι ιδιαίτερα σημαντικός για τις φτωχές χώρες της Αφρικής και τις περιοχές αυτόχθονων της Γης. Η απουσία των εσόδων του τουρισμού στερεί πόρους για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς αυτών και τη βελτίωση τη ευημερίας τους. Το 90% των χωρών έχει κλείσει τις περιοχές παγκόσμιας κληρονομιάς, με τεράστιες κοινωνικοοικονομικές συνέπειες για τις κοινότητες που βασίζονται στον τουρισμό. Επιπλέον το 90% των μουσείων έκλεισε και το 13% δεν μπορεί να ξανανοίξει ποτέ.
Σε αυτό το γκρίζο σκηνικό ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, -υπό την αιγίδα του οποίου κυκλοφόρησε το σημείωμα για τον τουρισμό- τονίζει ότι η ανοικοδόμηση του τουριστικού τομέα με «ασφαλή, δίκαιο και φιλικό προς το κλίμα» τρόπο είναι επιτακτική ανάγκη. «Οφείλουμε να διασφαλίσουμε ότι ο τουρισμός θα ανακτήσει τη θέση του ως παρόχου αξιοπρεπών θέσεων εργασίας, σταθερών εισοδημάτων και προστασίας του πολιτισμού και της φυσικής κληρονομιάς» τονίζει.
Βουτιά 50ετίας για το γερμανικό ΑΕΠ
Βαρύ έπεσε το χτύπημα του κορονοϊού στη γερμανική οικονομία το β’ τρίμηνο, καθώς το ΑΕΠ κατέγραψε τη μεγαλύτερη πτώση από το 1970.
Σύμφωνα με στοιχεία της ομοσπονδιακής στατιστικής υπηρεσίας, το γερμανικό ΑΕΠ υποχώρησε στο προηγούμενο τρίμηνο κατά 9,7% σε σχέση με το πρώτο του 2020. Η πανδημία και η καραντίνα στη διάρκεια αυτού του τριμήνου είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 10,9%, των κεφαλαιουχικών επενδύσεων κατά 19,6% και των εξαγωγών κατά 20,3%.
Η δραστηριότητα του κατασκευαστικού τομέα συρρικνώθηκε αντίστοιχα κατά 4,2%. Η οικονομική καθίζηση ήταν πολύ πιο ισχυρή από αυτήν που βίωσε η Γερμανία στη διάρκεια της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης πριν από 10 και πλέον χρόνια. Το μόνο φως στο τούνελ ήλθε από τη δημόσια κατανάλωση, η οποία αυξήθηκε κατά 1,5% καθώς η κυβέρνηση έβαλε σε εφαρμογή ένα τεράστιο πακέτο στήριξης των επιχειρήσεων, των εργαζομένων και της οικονομικής δραστηριότητας.
Οι υψηλότερες δημόσιες δαπάνες -και τα χαμηλότερα έσοδα- οδήγησαν όπως ήταν φυσικό σε δημόσιο έλλειμμα για πρώτη φορά μετά από χρόνια ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Συγκεκριμένα, από πλεόνασμα 46,5 δισ. ευρώ στο α’ εξάμηνο του 2019, ο κρατικός προϋπολογισμός εμφάνισε στο αντίστοιχο διάστημα φέτος έλλειμμα 51,6 δισ. ευρώ ή 3,2% του ΑΕΠ.
Παρά τα αρνητικά στοιχεία, αρκετοί οικονομολόγοι προβλέπουν πάντως ότι η οικονομία θα ανακάμψει στο β’ εξάμηνο του 2020 υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα αυξηθεί ο αριθμός των κρουσμάτων και ότι θα χαλαρώσουν οι περιορισμοί. Πάντως ακόμη κι αν όλα πάνε καλά και η υγειονομική κρίση ξεπεραστεί, η Γερμανία δεν θα καταφέρει να αποφύγει ούτε την ύφεση ούτε το έλλειμμα φέτος.
