Του Σταύρου Τζεδάκη
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τώρα και θα συνεχίσει και στο μέλλον να υπομένει μιαοικονομική κρίση, τη χειρότερη μάλλον, ακόμη και της περιόδου των τριών Μνημονίων.
Βρισκόμαστε στη πλέον δυσμενή θέση, ως λαός και ως πολίτες, να αδυνατούμε ναανταπεξέλθουμε στις οικονομικές απαιτήσεις των καιρών και την ακρίβεια, πουεπικρατεί, τόσο στην ενέργεια, όσο και στα αγαθά πρωταρχικής ανάγκης, τα οποίασυμπαρασύρονται από το υψηλό ενεργειακό κόστος και την ραγδαία αύξηση τηςτιμής, των πρώτων υλών.
Μια ενεργειακή κρίση, η οποία μεταφράζεται σε λογαριασμούς ρεύματος ή φυσικούαερίου, οικιακούς ή επαγγελματικούς κατακόρυφα αυξημένους, σε σχέση με τοπροηγούμενο διάστημα και χωρίς να ξέρουμε ποιο θα είναι τελικά το «ταβάνι», αυτής της ραγδαίας από μήνα σε μήνα αύξησης.
Η βενζίνη από την άλλη, η τιμή της οποίας ανέρχεται πλέον στα 2,00ευρώ και πάνω,το πετρέλαιο και οι είδη πρώτης ανάγκης στα ράφια των Σούπερ Μάρκετ, που έχουνπάρει επίσης την ανιούσα και χωρίς σταματημό, προμηνύουν μια δυσοίωνηκατάσταση, για το διάστημα που θα ακολουθήσει. Επιπλέον, αναφορικά με τον πρωτογενή τομέα, ως κύριο παραγωγικό τομέα τηςχώρας μας, βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα τάξη πραγμάτων.
Οι αγρότες και οικτηνοτρόφοι, λόγω της ραγδαίας αύξησης του κόστους παραγωγής, εξαιτίας τηςενέργειας, των λιπασμάτων και των ζωοτροφών, τα οποία προμηθεύονται πια σευπέρογκες τιμές, προτιμούν να μην παράγουν, καθώς δεν εξασφαλίζεται καμίακερδοφορία με τα τρέχοντα δεδομένα.
Μια δυσάρεστη εξέλιξη, πίσω από την οποία ελλοχεύουν δύο σημαντικοί κίνδυνοι. Ο ένας, αρκετά από τα προϊόντα μας να «χαθούν» από τις αγορές, οι οποίεςκατακτήθηκαν, μετά από πολύ κόπο και μακροχρόνια δουλειά και ο άλλος, ναπωλούνται σε τόσο υψηλές τιμές, τα λιγότερα που θα συνεχίσουν να παράγονται,ασύμφορες και «απρόσιτες» για τον καταναλωτή.
Αποτέλεσμα να στραφούν οικαταναλωτές σε αντίστοιχα εισαγόμενα, υποδεέστερης ποιότητας προϊόντα.
Η οικονομική αυτή κρίση με χαρακτηριστικό την «ακρίβεια», αποτελεί κοινόπρόβλημα της Ευρώπης, ωστόσο στην Ελλάδα είναι ακόμη εντονότερο, καθώς ηχώρα μας υστερεί σε αρκετούς τομείς σε παραγωγική αυτάρκεια, με αποτέλεσμα νααναγκάζεται να προβαίνει σε εισαγωγές, γεγονός που δημιουργεί εξαρτήσεις από τιςχώρες – προμηθευτές της (φυσικό αέριο, πετρέλαιο, σιτηρά κ.α.).
Από την άλλη, δε βλέπουμε την Ευρώπη να ενεργοποιεί μηχανισμούς, ικανούς ναστηρίξουν την κρίση αυτή και τους Ευρωπαίους πολίτες.
Όπως για παράδειγμα τηδημιουργία και θέσπιση ενός «ενεργειακού ταμείου», το οποίο θα δώσει ανάσα στα 4κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι πια πολλά τα παραδείγματα, τα οποίαμπορούν να αναφερθούν, όπου αποδεικνύουν τον «ανοχύρωτο χαρακτήρα» της Ε.Ε.,καθώς όλα τα μέτρα που λαμβάνονται δεν είναι μέτρα πρόληψης και αποσόβησης,αλλά μέτρα «θεραπείας», δηλαδή εκ των υστέρων κι αφού έχει προκληθεί η σχετικάβλάβη ή απώλεια.
Συγκεκριμένα:
- Αυτό το βιώσαμε, κατά την οικονομική κρίση του 2010, όπου επειδή δενυπήρχαν τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία στην Ευρώπη,αναγκαστήκαμε ως χώρα να προσφύγουμε στο ΔΝΤ. Όταν όμως το πρόβλημαδεν ήταν πια μόνο της χώρας αλλά και άλλων χωρών – μελών, δημιουργήθηκεη Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα και ξεκίνησε η λειτουργία του SSM.
- Εν συνεχεία, με τις φυσικές καταστροφές και τις πυρκαγιές, που χρειάστηκενα αντιμετωπιστούν σε πολλές χώρες – μέλη της Ε.Ε., με τραγικές συνέπειες.Δηλαδή, να καταστραφούν εκατομμύρια στρέμματα γης καλλιεργήσιμης καιμη και να χαθούν άδικα ανθρώπινες ζωές. Εκ των υστέρων, καθιερώθηκε οευρωπαϊκός μηχανισμός πολιτικής προστασίας RescEU , μετά από εισήγησητου νυν Προέδρου του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Νίκου Ανδρουλάκη στοΕυρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για την απόκτηση εναέριων μέσων, για τα κράτη –μέλη.
- Με την υγειονομική κρίση. Αφού πρώτα «ξεσκεπάστηκαν» οι αδυναμίες τωνΕθνικών Συστημάτων Υγείας, ακόμη και των πιο οργανωμένων χωρών,προχώρησε η Ε..Ε. στη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης, από τους πόρουςτου οποίου, ένα σημαντικό μέρος θα διατεθεί προκειμένου να στηριχτούν ταδημόσια νοσοκομεία και η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας
- Με την πολεμική σύρραξη Ρωσίας – Ουκρανίας. Μετά την εισβολή τηςΡωσίας στην Ουκρανία και την εξέλιξη της εισβολής αυτής σε όλα τα επίπεδα,η Ε.Ε. αποφάσισε να αφυπνιστεί και να θέσει επί τάπητος «θέματα κοινήςάμυνας και ασφάλειας, κοινούς αμυντικούς εξοπλισμούς, ευρωστρατός κ.α.», ζητήματα, τα οποία ο πολιτικός χώρος του ΠΑΣΟΚ και ο νυν Πρόεδρος, ταείχε θέσει εδώ και χρόνια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς επίσης και τοζήτημα του εμπάργκο όπλων, στην Τουρκία.
Όσον αφορά λοιπόν συγκεκριμένα στο θέμα της ακρίβειας στη χώρα μας, έχουμε μίακυβέρνηση, η οποία απλώς παρακολουθεί αμήχανη την τρέχουσα κατάσταση, αντί ναενεργήσει άμεσα και αποτελεσματικά, αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα στο σύνολοτου.
Πρώτον, να διεκδικήσει και να καταφέρει να έχει ενεργό ρόλο, ώστε η Ε.Ε. να λάβειάμεσα δραστικά μέτρα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση. Νασταματήσει ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του, να είναι θεατές των εξελίξεων.
Δεύτερον, να προχωρήσει στη λήψη μέτρων στο εσωτερικό της χώρας, για τηνανάσχεση της ακρίβειας. Να υιοθετήσει τις θέσεις του ΠΑΣΟΚ, οι οποίες έχουνκατατεθεί εδώ και καιρό.
Όπως:
- Αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751,00€
- Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών της τάξης του 2% στις επιχειρήσεις, γιατο 2022.
- Μείωση του ΦΠΑ στα βασικά αγαθά διατροφής, για το πρώτο εξάμηνο του2022.
- Μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, μέχρι το τέλος του2022.
- Νέο ΕΚΑΣ για 350.000 χαμηλοσυνταξιούχους.
- Να μην είναι τα ποσά των λοιπών χρεώσεων, στους λογαριασμούς τουηλεκτρικού ρεύματος, μεγαλύτερα από τα ποσά που αναλογούν στην αξία τουρεύματος.
- Εντατικοποίηση των ελέγχων στην αγορά για την αποφυγή φαινομένων και αισχροκέρδειας.
Συγκεκριμένα τώρα, όσον αφορά τα καίρια θέματα του αγροτικού κόσμου.
- Η κάλυψη της Ρήτρας Αναπροσαρμογής σε ποσοστό 80%, που εξήγγειλε ηκυβέρνηση για το τελευταίο τρίμηνο του 2021, να ισχύσει και για το πρώτοεξάμηνο του 2022.
- Η επιδότηση της τάξεως του 7%, που εξήγγειλε η κυβέρνηση, επί του κύκλουεργασιών για το πρώτο τρίμηνο του 2022, δεν είναι ένα μέτρο εξίσουεπωφελές και δίκαιο για όλους τους παραγωγούς, καθώς η πώληση τωνπροϊόντων όπως το ελαιόλαδο, το αρνί, η σταφίδα, δεν έχουν την ίδια χρονικήπερίοδο αυξημένη ζήτηση, ούτε όμως και την ίδια περίοδο παραγωγής κατάτη διάρκεια του έτους. Επομένως, η ορθή εφαρμογή του μέτρου είναι η ποσοστιαία επιδότηση επί των παραστατικών αγορών και εξόδων.Προκειμένου να ωφεληθούν όλοι οι κατ’ επάγγελμα αγρότες και ναστηριχτούν στην πράξη και ουσιαστικά.
Υπάρχει λοιπόν η δυνατότητα δημοσιονομικά, η κυβέρνηση να λάβει αυτά τα μέτρα,είναι ένα εύλογο ερώτημα.
Κι όμως είναι εφικτό για τους εξής λόγους:
i. Ως γνωστόν, η ακρίβεια επιφέρει τη μείωση της αγοραστικής δύναμης και τηςκατανάλωσης, άρα και των κρατικών εσόδων, μέσω του ΦΠΑ και των λοιπών φόρων.
ii. Επιπλέον είναι θέμα πολιτικής επιλογής και προτεραιότητας της εκάστοτεκυβέρνησης να ακολουθεί μια δημοσιονομική πολιτική, η οποία θα στηρίζεικαι θα προστατεύει τα νοικοκυριά, τους αγρότες και τις επιχειρήσεις σε περιόδους κρίσης.
Γιατί εν κατακλείδι είναι θέμα πολιτικής επιλογής των κυβερνόντων:
Τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα οποία θα διατεθούν προκειμένου νααντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση, να μη δοθούν από την κυβέρνηση, στις μεγάλεςεταιρείες. Αλλά, με τα χρήματα αυτά να γίνουν έργα τέτοια σε όλη την επικράτεια,ώστε να συνδράμουν στην παραγωγή ενέργειας, με φωτοβολταϊκά στις στέγες,ενεργειακές κοινότητες, ώστε ο κάθε καταναλωτής, να παράγει το ρεύμα, πουκαταναλώνει. Αυτό να ισχύσει και για τους αγρότες, για να μειωθεί σημαντικά τοκόστος παραγωγής.
Η κυβέρνηση επέλεξε να αυξήσει το αφορολόγητο των γονικών παροχών από τις150.000 ευρώ σε 800.000 ευρώ, ευνοώντας και με το μέτρο αυτό, ξανά τουςεύπορους πολίτες.
Η κυβέρνηση επέλεξε να μειώσει τον ΕΝΦΙΑ, προς όφελος ξανά των «μεγάλων»ιδιοκτητών.
Η κυβέρνηση επέλεξε να προσλάβει 1000 ειδικούς αστυνομικούς για ταπανεπιστήμια, ενώ το σώμα διαθέτει 45.000 εν ενεργεία αστυνομικούς, τουςπερισσότερους κατ’ κεφαλήν, σε όλη την Ευρώπη.
Η κυβέρνηση επέλεξε να δώσει 2 δις ευρώ στους παρόχους ενέργειας, ενώ μέχριτώρα δεν έχουν δοθεί αντίστοιχα κονδύλια για την υποστήριξη των νοικοκυριών. Τοβάρος της ενεργειακής κρίσης θα έπρεπε να στηριχτεί, τόσο από το κράτος και τουςκαταναλωτές, όσο όμως και από τους παρόχους κι όχι να βγουν αυτοί μόνο«αλώβητοι» οικονομικά από την ενεργειακή αυτή κρίση.
Εν κατακλείδι, ο κύριος Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του, είχαν και έχουν επιλογές,ώστε να πάρουν δραστικά μέτρα για την ανακούφιση των πολιτών. Επιπλέον ταχρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης να δοθούν στην πραγματική οικονομία, σεαναπτυξιακές επενδύσεις, ώστε να αποκτήσει το κράτος και οι επόμενες γενιές «μια ανθεκτικότητα».
Γιατί σίγουρα θα έρθει το πλήρωμα του χρόνου, που θα πρέπει να επιστρέψουμε ωςχώρα, τα χρήματα αυτά, που ωστόσο δε χρησιμοποιήθηκαν σωστά και με τηνακρίβεια, να συνεχίζει να μας πιέζει, περνώντας έτσι το 4ο και πιο δυσβάστακτο Μνημόνιο, που θα έχει την υπογραφή του Κυριάκου Μητσοτάκη ως Πρωθυπουργού.
