Πρωτοφανής είναι η αύξηση απασχόλησης ανηλίκων που παρατηρείται φέτος, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας της Κρήτης.
Στην συντριπτική τους πλειοψηφία, οι αιτήσεις αφορούν τον ξενοδοχειακό κλάδο και την εστίαση, αφορούν δηλαδή στον τουρισμό.
Και ενώ το ενδιαφέρον για κρατήσεις στην Κρήτη αλλά και για το σύνολο των τουριστικών περιοχών της χώρας παραμένει ισχυρό, αφού –σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις- αναμένεται ότι 2018 θα έχουμε αύξηση στην κίνηση κατά 5%-6%, ένα πολυεπίπεδο κοινωνικό πρόβλημα αναδύεται με σταθερά ανησυχητικούς ρυθμούς.
Η κλιμακωτή αύξηση της εργασίας ανηλίκων, τα μνημονιακά χρόνια και, κυρίως, τα δύο τελευταία χρόνια, είναι το αποτέλεσμα πολλαπλών παραγόντων. Παρά λοιπόν την πολύ ικανοποιητική –για τους επαγγελματίες του χώρου- αύξηση του τουρισμού:
• Υποχωρεί σταθερά το ποσοστό απασχόλησης των ενηλίκων, εξειδικευμένων ξενοδοχοϋπαλλήλων
• Η «μαθητεία» μετατράπηκε σε υπερπλήρη εργασία
• Πολλές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αποχωρούν από τους Συλλόγους τους, προκειμένου να διαμορφώνουν ελεύθερες εργασιακές συμβάσεις, με ότι αυτό συνεπάγεται.
• Η δυνατότητα να προσλαβάνονται νέοι κάτω των 25 ετών με βασικό μικτό μισθό 510,95 ευρώ, «έλυσε» τα χέρια πολλλών επιχειρηματιών του κλάδου, που αποζητούν το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος, με το μικρότερο δυνατό κόστος.
Στην Κρήτη, το φαινόμενο φέτος παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις, αφού το ενδιαφέρον των –Πολωνών κυρίως- νέων ανθρώπων για «μαθητεία» έχει μειωθεί σημαντικά για δύο λόγους: Ο πρώτος, αφορά στην αύξηση του βιοτικού επιπέδου στη χώρα τους. Ο δεύτερος –και πιο δυσοίωνος- αφορά στο κύκλωμα μέσα από γραφεία –σε Ρουμανία και αλλού- που διαμόρφωναν σχέσεις υπερεργασίας, δραματικά υποαμειβόμενες, γεγονός που αποθάρρυνε τη συμμετοχή.
Έτσι λοιπόν, έχει δημιουργηθεί ενα αδιέξοδο γαϊτανάκι, που συμπεριλαμβάνει ενήλικες άνεργους, υποαμειβόμενους νέους κάτω των 25 ετών, ολοένα και περισσότερους ανήλικους να εργάζονται για να ενισχύσουν το οικογενειακό εισόδημα, όχι ως βοηθοί, αλλά ως επαγγελματίες και –όπως πρόσφατα κατήγγειλαν τα Εργατικά Κέντρα Κρήτης- σκληρές, πολύωρες συνθήκες εργασίας, που συχνά καταλήγουν σε κατάρρευση των εργαζομένων στον κατά τ’ άλλα «χρυσοφόρο» τουριστικό κλάδο.
Σύμφωνα με τις Επιθεωρήσεις Εργασίας, τα πολύ μεγάλα ξενοδοχεία, δείχνουν πολύ χαμηλό έως μηδενικό ενδιαφέρον για την απασχόληση ανηλίκων, αφού προτιμούν να διαθέτουν έμπειρο προσωπικό.
Τα «πεντάστερα» ωστόσο ξενοδοχεία, δεν συνιστούν την πλειονότητα, των υποδομών στον κλάδο. Χαρακτηριστικό της «φρενίτιδας» που σημειώνεται σε επίπεδο ζήτησης απασχόλησης ανηλίκων, είναι το παράδειγμα μικρομεσαίου ξενοδοχείου στην Ιεράπετρα, που φέτος ζήτησε 20 ανήλικες!
Τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε από τις Επιθεωρήσεις Εργασίας του νησιού, επιβεβαιώνουν πλήρως τις καταγγελίες των Εργατικών Κέντρων:
Νομός Χανίων:
Οι ανήλικοι εργαζόμενοι το 2016 –για όλο το χρόνο- ήταν 103
Το 2017 ανήλθαν στους 280.
Πέρυσι και για το επίμαχο διάστημα Μάιος – Ιούλιος, είχαν εκδοθεί 245 βιβλιάρια.
Φέτος, για το ίδιο διάστημα, έχουν ήδη εκδοθεί 255, ενώ εκκρεμούν 40 αιτήσεις), που σημαίνει ουσιαστικά, ότι για το δίμηνο, έχουμε 295 εκδόσεις βιβλιαρίων εργασίας ανηλίκων.
Με απλά λόγια, και μέσα σε χρόνο, έχουμε αύξηση 137.86%.
Από το 2016 έως και το 2018 έως τώρα, μέσα σε τρία χρόνια η αύξηση αυτή υπερδιπλασιάστηκε και αγγίζει 186, 41% !
Νομός Ρεθύμνου:
Στο Νομό Ρεθύμνης, το 2017 εκδόθηκαν για όλο τον χρόνο, 240 αιτήσεις έκδοσης βιβλιαρίων απασχόλησης ανηλίκων. Εντός του 2018 και μέχρι σήμερα, έχουν εκδοθεί 173 βιβλιάρια.
Εάν δούμε τα στοιχεία απασχόλησης για το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου τα δύο τελευταία χρόνια, διαπιστώνουμε ότι το καλοκαίρι του 2017 εργάστηκαν 157 παιδιά, ενώ φέτος έχουν ήδη καταγραφεί 173.
Νομός Ηρακλείου:
Στο Νομό Ηρακλείου ήδη οι αιτήσεις ξεπερνούν τις 330.
Νομός Λασιθίου:
Στο Νομό Λασιθίου οι εκδόσεις βιβλιαρίων αυτή τη στιγμή είναι 135 και μέχρι τον Αύγουστο αναμένεται να φτάσουν τις 200, ενώ για όλο το 2017 ήταν 143.
… Και καταγγελίες για καταπάτηση του ωραρίου και απλήρωτες υπερωρίες
Την ίδια ώρα, τις συνθήκες εργασίας μαθητών και ανηλίκων, αλλά και όλων των εργαζομένων στα ξενοδοχεία, καταγγέλει η Δημοκρατική Αγωνιστική Συσπείρωση Ξενοδοχοϋπαλλήλων Ηρακλείου, κάνοντας λόγο για εξαντλητικές και απλήρωτες υπερωρίες, καταπάτηση του προβλεπόμενου ωραρίου.
Στην σχετική ανακοίνωση τονίζεται ότι οι ξενοδόχοι αξιοποιούν στο έπακρο την μαθητεία ώστε να έχουν όσο γίνεται πιο φθηνό εργατικό δυναμικό προς εκμετάλλευση, πιέζοντας ταυτόχρονα τον μισθό των παλιότερων εργαζόμενων.
H ΔΑΣ υπογραμμίζει ότι η πλειοψηφία των σπουδαστών και μαθητών δουλεύει πάνω από οκτώ ώρες την ημέρα, χωρίς ρεπό πολλές φορές και με μισθό – χαρτζιλίκι των 300 ευρώ, ενώ η εντατικοποίηση χτυπάει κόκκινο, με τον κίνδυνο των εργατικών ατυχημάτων να είναι καθημερινό φαινόμενο. «H πλειοψηφία των σπουδαστών δουλεύει από ήλιο σε ήλιο, με κομμένα ρεπό και με μισθό – χαρτζιλίκι των 300 ευρώ, ενώ η εντατικοποίηση χτυπάει κόκκινο με τον κίνδυνο των εργατικών ατυχημάτων να είναι καθημερινό φαινόμενο. Παράλληλα οι ξενοδόχοι αναμασούν το επιχείρημα ότι οι νέοι εργαζόμενου πρέπει να είναι και χαρούμενοι επειδή «δουλεύουν για να μάθουν τη δουλειά» και ότι τους κάνουν και χάρη που τους δίνουν τα ψίχουλα», επισημαίνεται στην ίδια ανακοίνωση.