Το δεύτερο «κύμα» της πανδημίας του Covid-19 ανακόπτει βίαια κάθε ελπίδα και πιθανότητα ανάκαμψης του ευρωπαϊκού τουρισμού, οδηγώντας σε μείωση των αφίξεων στην Ευρώπη κατά 61% ή σε απόλυτα μεγέθη σε απώλειες σχεδόν 1 δισεκατομμυρίου διεθνών αφίξεων συνολικά το 2020, όπως διαπιστώνει το ETC. Κύπρος, Τουρκία και Πορτογαλία βρίσκονται ανάμεσα στους προορισμούς που πλήττονται περισσότερο, ενώ στα προ-πανδημικά επίπεδα οι τουριστικές αφίξεις θα επιστρέψουν από το 2024 κι έπειτα.
Αυτά προκύπτουν στην τελευταία, τριμηνιαία έκθεση «Ευρωπαϊκός Τουρισμός: Τάσεις & Προοπτικές» για το τρίτο τρίμηνο του 2020, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδιών (ETC), που παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της πανδημίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και αναλύει τον αντίκτυπό της στα Ταξίδια και τον Τουρισμό.
Μια νέα αύξηση των περιστατικών Covid-19 και η επαναφορά των ταξιδιωτικών περιορισμών ανέκοψαν την πορεία ανάκαμψης του ευρωπαϊκού τουρισμού, με τις διεθνείς αφίξεις τουριστών στην Ευρώπη να μειώνονται κατά 68% στα μισά του έτους, σε σχέση με το 2019.
Αυτό σύμφωνα με την τελευταία τριμηνιαία έκθεση «Ευρωπαϊκός Τουρισμός: Τάσεις & Προοπτικές» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδιών (ETC) για το τρίτο τρίμηνο του 2020, που παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της πανδημίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και αναλύει τον αντίκτυπό της στα ταξίδια και τον τουρισμό. Η χαλάρωση των περιορισμών εξαιτίας της πανδημίας σε ολόκληρη την Ευρώπη οδήγησε σε μια μικρή αύξηση τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2020, σε σύγκριση με τους προηγούμενους μήνες, σηματοδοτώντας τον ενθουσιασμό και την επιθυμία των ανθρώπων να ταξιδέψουν ξανά.
Ωστόσο, η πρόσφατη εκ νέου επιβολή lockdown και οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί ανέκοψαν άμεσα κάθε πιθανότητα πρόωρης ανάκαμψης. Στο ίδιο μήκος κύματος, τους επόμενους μήνες, η αυξημένη αβεβαιότητα και οι συνεπαγόμενοι κίνδυνοι επιβραδύνουν τις προοπτικές ανόδου των ευρωπαϊκών αφίξεων, οι οποίες προβλέπονται μειωμένες κατά 61% για το 2020.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έκθεσης, ο εκτελεστικός διευθυντής της ETC, Eduardo Santander, είπε: «Καθώς το δεύτερο κύμα της πανδημίας του Covid-19 πλήττει την Ευρώπη και πριν από τη χειμερινή περίοδο, είναι πλέον πιο σημαντικό από ποτέ τα ευρωπαϊκά έθνη να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να προχωρήσουν σε κοινές λύσεις, όχι μόνο για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού, αλλά και για τη στήριξη της βιώσιμης ανάκαμψης του τουρισμού, την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των ταξιδιωτών και, το σημαντικότερο, προστασία των εκατομμυρίων επιχειρήσεων, θέσεων εργασίας και επιχειρήσεων που κινδυνεύουν, ώστε να μπορούν να επιβιώσουν από την οικονομική καταστροφή. Η οικονομική ανάκαμψη σε ολόκληρη την Ευρώπη θα εξαρτηθεί σημαντικά από την ανάκαμψη του τουριστικού τομέα, ενός τομέα που δημιουργεί σχεδόν το 10% του ΑΕΠ της ΕΕ και αντιπροσωπεύει πάνω από 22 εκατομμύρια θέσεις εργασίας».
Οι προορισμοί της Νότιας Ευρώπης και τα νησιά μεταξύ των περισσότερο πληγέντων Εμβαθύνοντας στα μεγέθη, οι μεσογειακοί προορισμοί Κύπρος και Μαυροβούνιο σημείωσαν απότομη πτώση στις αφίξεις κατά 85% και 84% αντίστοιχα, που οφείλεται στη μεγαλύτερη εξάρτηση από ξένους ταξιδιώτες.
Μεταξύ των άλλων χωρών που πλήττονται περισσότερο είναι η Ρουμανία, όπου οι αφίξεις σημείωσαν πτώση κατά 80%, Τουρκία (-77%), η Πορτογαλία και η Σερβία (-74% έκαστη). Οι νησιωτικοί προορισμοί, η Ισλανδία και η Μάλτα (-71% έκαστη) παρουσίασαν επίσης κακές επιδόσεις, οι οποίες προκλήθηκαν από τη γεωγραφική τους θέση και τους αυστηρούς περιορισμούς στα σύνορα.
Αντιθέτως, η Αυστρία φαίνεται να επωφελήθηκε από τα χειμερινά ταξίδια πριν από τον Covid-19 στις αρχές του έτους, με αποτέλεσμα οι τουριστικές αφίξεις στη χώρα να μειωθούν μόλις καστά 44% σε ετήσια βάση έως τον Σεπτέμβριο.
Η μεγαλύτερη εξάρτηση από τα ταξίδια μικρών αποστάσεων έθεσε επίσης την Αυστρία σε ισχυρή θέση, επιτυγχάνοντας μια λιγότερο ασταθή ανάκαμψη, δεδομένου και του γεγονότος ότι οι περιορισμοί στη χώρα ήρθησαν πολύ πιο γρήγορα από άλλες χώρες. Αυτό υπογραμμίζει περαιτέρω την ανάγκη συνεργασίας των κρατών-μελών σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς η ανισότητα των προσεγγίσεων σχετικά με τους περιορισμούς στα ταξίδια μείωσε τη ζήτηση και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
Μια πρόσφατη έρευνα της IATA δείχνει ότι οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί είναι τόσο αποτρεπτικοί όσο και ο αντιληπτός κίνδυνος μόλυνσης του ίδιου του ιού. Τα τεστ για τον ιό, καθώς και τα μέτρα καραντίνας θα είναι ζωτικής σημασίας για τον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Ταχύτερη ανάκαμψη για τα εγχώρια ταξίδια Η σημασία των εσωτερικών και ενδοευρωπαϊκών ταξιδιών δεν μπορεί να υποτιμηθεί ως προς τον ρόλο που θα διαδραματίσει στην ανάκαμψη του τουριστικού τομέα τους επόμενους μήνες.
Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις αναμένεται ταχύτερη ανάκαμψη για τα εγχώρια ταξίδια στην Ευρώπη, ξεπερνώντας τα επίπεδα του 2019 έως το 2022. Οι ευρωπαϊκές αφίξεις μικρών αποστάσεων αναμένεται επίσης να ανακάμψουν γρηγορότερα έως το 2023, υποβοηθούμενες από μια ταχύτερη χαλάρωση των ταξιδιωτικών περιορισμών, σε σύγκριση με ταξίδια μεγάλων αποστάσεων.
Οι συνολικοί όγκοι ταξιδιωτών αναμένεται τώρα να επιστρέψουν στα προ-πανδημικά επίπεδα από το 2024 κι έπειτα.
Η πανδημία Covid-19 επηρεάζει επίσης τις επιλογές προορισμού σε συγκεκριμένες ευρωπαϊκές χώρες. Τη θερινή περίοδο παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση σε όσους επιθυμούν να ταξιδέψουν σε αγροτικές και παράκτιες περιοχές, σαφώς ως αποτέλεσμα της ανησυχίας σχετικά με τις επισκέψεις σε αστικές περιοχές με υψηλή πληθυσμιακή πυκνότητα, όπου είναι πιο δύσκολο να διατηρηθούν οι κοινωνικές αποστάσεις.
Αυτή η αλλαγή στις ταξιδιωτικές προτιμήσεις μπορεί τελικά να μετριάσει το ζήτημα του υπερ-τουρισμού και να επιτρέψει στους προορισμούς να ενισχύσουν τη ζήτηση για βιώσιμο τουρισμό.
Το αυξημένο ταξιδιωτικό ενδιαφέρον για δευτερεύοντες προορισμούς θα ανακουφίσει μερικές δημοφιλή τουριστικές περιοχές, που προηγουμένως αγωνίζονταν να αντιμετωπίσουν την υπερβολική ταξιδιωτική ζήτηση και θα συμβάλουν στην ομοιόμορφη διάδοση των οικονομικών οφελών του τουρισμού σε όλες τις χώρες. ETC
